Zeigarnik Etkisi: Yarım Kalmış Hissi
Zeigarnik Etkisi...Bir gün bir arkadaşım dedi ki, sanırım eski kız arkadaşım benim yüzümden evlenmiyor aslında ona şunları söylemeyi çok isterdim; eğer benden dolayı evlenmiyorsan bunun için özür dilerim, sen benim için çok değerlisin.
Ne kadar zamandır bu keşkeyle yaşıyorsun, diye sordum. 4 yıl dedi. Bir miktar üzgün, bir miktarda keşke duygusuyla doluydu. Hepimizin hayatlarında böyle şeyler yok mu? İşte bu yarım kalmış şeyler bizi 4 yıl hatta 40 yıl düşüncelerimize hapsedebiliyor. Bu da yetmiyor bizi hasta edebiliyor, hayatlarımızı yarım bırakabiliyor.
Peki neden yarım kalmış şeyler zihnimizi bu kadar meşgul ediyorlar. Belki her küçük detay için değil ama özellikle de hayatlarımızda ki büyük ve önemli konular için bu böyle. Söylenmemiş sözler, yarım kalmış aşklar, yarım bırakılmış hayaller..
Bunun neden böyle olduğunu Rus psikolog Bluma Zeigarnik bir restoranda yemek yerken keşfetmiştir. Garsonların siparişlerini servis süresince hatırladıklarını ve fakat servisi tamamladıktan hemen sonra unuttuklarını keşfetmiştir. Bunun üzerine Zeigarnik henüz tamamlanmamış işlerin bellekte farklı bir konumu olup olmadığını ve bitmiş işlerden daha iyi hatırlanıp hatırlanmadığını araştırmıştır.
Yaptıkları puzzle deneyinde deneklere puzzle ı tamamlamaları halinde ödeme yapacaklarını söyler. Kısa bir süre sonra bilerek deneyi yarıda keser. Deneklere ödemeyi yine de yapar. Denekler ödemeyi aldıkları halde kalıp puzzle ı tamamlamayı tercih ederler. Çünkü tamamlanmamışlık hissi huzursuz eder.
Yarım kalan işlerde sanki zihnimizde açık kapılar kalır. Ve zihnimizde hep bir cereyan vardır. Keşke etkisi de denen Zeigarnik etkisini öğrendiğimde hemen bir liste yapmıştım kendime. Belki her şeyi tamamlamam mümkün değildi tabi ama en azından hayatımda ki 10 önemli yarım kalmış konuyu tamamlayacağım dedim. Belki sonra yine geçmişe dair 10 konu daha seçer ve tamamlarım diye düşündüm. Hepsini yaptım.
Mesela babamla konuşmak istediğim bir konu vardı konuştum. Üniversiteyi yarım bırakmıştım. Başka bir bölüme kaydoldum. (Psikoloji) Tamamladım. Gerçekten de kendimi hem hafiflemiş hem de daha canlı daha ümit var hissettim geleceğe karşı.
Artık güncel hayatım içinde işlerimi tamamlamayı, mümkün mertebe yarına bırakmamayı tercih ediyorum. Yani bu konuda daha bilinçli olduğum için açık kapı bırakmamaya ve açık kalmış kapıları kapatmaya özen gösteriyorum.
Sizin geçmişinizde kalan, tamamlasaydınız sizi daha huzurlu ve daha bütün hissettirecek olan 10 konu nedir?
Neslihan Canıoğlu
Dünyalite
